Σελίδες

Παντού πρώην: Η γενιά των social media δεν χωρίζει ποτέ



Αρκεί να μπεις στο facebook και να τσεκάρεις το εξής: Πόσους φίλους ακριβώς έχεις; Είδες; Ωραία. Πόσοι από αυτούς τους “φίλους” είναι πρώην δεσμοί, εφήμερες σχέσεις, “ληγμένοι” παρτενέρ για σεξ κατόπιν ραντεβού και εραστές της μίας βραδιάς; Δεν έχει τέτοια μέτρηση το facebook, ε; Κακώς. 

Τώρα, όλα είναι αλλιώς. Θες δεν θες, μαθαίνεις πότε οι πρώην σου έχουν χανγκόβερ, πού μετακόμισαν, πώς βάφτισαν την καινούργια τους γάτα και τι κροκέτες την ταϊζουν. Άμα θες πολύ, μαθαίνεις και περισσότερα: ψάχνεις να βρεις ποιες είναι οι νέες τους αγαπημένες, ξετινάζεις το προφίλ και τις φωτογραφίες τους, τσεκάρεις πότε πήγαν οι δυο τους για brunch, τι comments έκαναν ο ένας στον άλλο και πότε τσακώθηκαν - και μετά αυτή έκανε εκδικητικό like στον δικό της πρώην.
Η σχέση με τους πρώην σου είναι μια σχέση νεκρή στη βιολογική ζωή και ζωντανή στο ψηφιακό χωριό. Είναι επόμενο, λοιπόν, αυτό το παράδοξο να σου πέφτει μερικές φορές βαρύ. Το DNA μας δεν περιέχει το know how και το savoir vivre στα κοινωνικά δίκτυα. Βρεθήκαμε ξαφνικά μέτοχοι ενός εικονικού νταλαβεριού δίχως προηγούμενο, χωρίς να έχουμε τα εργαλεία να το συντηρούμε με τρόπο που δεν μας προκαλεί ενίοτε αναστάτωση. Οι κοινωνικές συμπεριφορές που έχουμε επιλέξει να εφαρμόζουμε, ώστε να διατηρούμε τις συναισθηματικές μας ισορροπίες δεν επαρκούν για να διαχειριστούμε ζητήματα ψηφιακής δέσμευσης και αποδέσμευσης. Δεν έχουμε ιδέα πώς να κινηθούμε χωρίς κόστος μέσα σε τόσο θολά όρια. Κανείς δεν μας προετοίμασε για τη σατανική λογική των social media, που λέει ότι οι “φίλοι” που συλλέγουμε δεν πρόκειται να φύγουν ποτέ από το timeline μας - δεν φεύγουν ούτε καν αυτοί που πεθαίνουν στ’ αλήθεια, πόσω μάλλον αυτοί με τους οποίους απλώς σταματήσαμε να κάνουμε σεξ.
entertv.gr


Πολύ κακώς. Γιατί αν είχε, θα ήξερες ακριβώς πόσοι περασμένοι έρωτες, αντί να έχουν μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, τσαλαβουτάνε καθημερινά στη ζωή σου. Θα συνειδητοποιούσες πόσοι πρώην σου ξέρουν τι τραγούδια ακούς στο youTube και στο Spotify, και πότε τα ακούς, τι κάνεις pin στο Pinterest, τι σειρές έχεις κατεβάσει και πότε τις παρακολουθείς, τι φόρεμα φορούσες για να ανέβεις στο πλοίο, σε ποιο νησί πάει το πλοίο σου, τι έφαγες στις 10 το βράδυ, με ποιον τα έπινες στις 3 το πρωί και σε τίνος το selfie έκανες λάικ στις 5 τα ξημερώματα.
Τις προ social media εποχές, τότε που τα smartphones ήταν είδος πολυτελείας, όταν έφτανες στο σταυροδρόμι του χωρισμού από μια σχέση, ή όταν ένα απλό φλερτ γειωνόταν, έπαιρνες εσύ τον ένα δρόμο, έπαιρνε ο άλλος τον άλλον. Χωρίζατε. Μπορεί να είχες πισωγυρίσματα, μπορεί να έσταζες αίμα από την πληγωμένη σου καρδιά, δάκρυα από την ευσυγκίνητη φύση σου ή και από την άγρια χαρά σου, και ιδρώτα (από το γυμναστήριο, που ήταν πιο αναζωογονητικό από το σεξ μαζί του), αλλά κάποια στιγμή έμπαινε ένα κάποιο τέλος. 
Προ social media, o επίσημος πρώην δεν είχε πλέον το δικαίωμα να έρθει να σου γράψει κάτι στον τοίχο σου (τα συνθήματα “Μαρία, σ’ αγαπώ” στα ντουβάρια ήταν μια σπάνια εξαίρεση). Δεν τον έπαιρνε να αποφανθεί “Μου αρέσει” στη θέα της πόζας σου με το νέο σου αμόρε. Δεν θα τολμούσε να κάνει καντάδα έξω από την πόρτα σου κάποιο μελαγχολικό απόγευμα. Δεν θα θυμόταν τα γενέθλιά σου. Η νέα του φιλενάδα δεν θα σου ζητούσε να γίνετε φίλες. Αλλά κι εσύ δεν θα την έστηνες έξω από το σπίτι του σαν άλλος ντετέκτιβ Ουζούνης, για να καταγράψεις το “recent activity” του.
Timeline Lovers
Όλα εύκολα, αναίμακτα, μέσα σε λίγα λεπτά, πατώντας μερικά κουμπιά. Σαν ένα sur mesurereality. Μπορεί να έχεις να δεις ζωντανά το πρόσωπό τους μήνες, αλλά είναι συνεχώς μπροστά σου. Αλληλεπιδράτε. Σου μοστράρουν και τους μοστράρεις τους κοιλιακούς σου και επιβραβεύεστε εκατέρωθεν με emoticons ενθουσιασμού.
Σου κάνουν ή τους κάνεις like, mention και retweet και νιώθεις ότι σε υπολογίζουν - ή δεν σου κάνουν τίποτα από αυτά και νιώθεις ότι σε έχουν ξεπεράσει. Σου προκαλούν αμηχανία με την ανάρτηση που δηλώνει τις νέες τους πολιτικές πεποιθήσεις.
Σου μιλάνε στις δύο η ώρα το πρωί για τα προβλήματά τους και νιώθεις ενοχές που τους κλείνεις το chat στη μούρη - το chat, που είναι διαθέσιμο 24 ώρες το 24ωρο για φιλοσοφικές κουβέντες και small talk. Και φλερτ. Γιατί το ψηφιακό, “μεταθανάτιο” φλερτ με τους πρώην, είναι ένας πειρασμός που δύσκολα αποφεύγεται. Δίνει αυτό το τσικ επιβεβαίωσης (και κάνει εκείνες τις παλιές κοινές σας φωτό στις παραλίες να μη μοιάζουν εντελώς γραφικές).
Μέσα στα νέα ήθη και εθισμούς που μας έφεραν το facebook, το instagram, το twitter, τo foursquare, ακύρωσαν και το παραδοσιακό νόημα της λέξης “πρώην”. Οι πρώην ξέραμε ότι ζουν στο παρελθόν - τώρα ζουν στο παρόν μας. Και, για πρώην, είναι υπερβολικά νυν. Έχεις χωρίσει από αυτούς στα χαρτιά, αλλά δεν έχεις χωρίσει στις οθόνες. Βρίσκονται τριγύρω σου, έτοιμοι να διεκδικήσουν την προσοχή σου, ικανοί να επηρεάσουν τη διάθεσή σου, ακόμα κι αν αυτό είναι το τελευταίο στο οποίο θα στόχευαν.
Οι πρώην σου (ακόμα κι εκείνος ο τύπος με τον οποίο έκανες μία φορά πριν από τρία χρόνια διαδυκτιακό σεξ και που σου στέλνει μέρα μεσημέρι γυμνές φωτογραφίες) εξακολουθούν να σου γεννούν συναισθήματα. Και μάλιστα με πρωτόγνωρη για τα εξω-ψηφιακά δεδομένα πολυπλοκότητα: πώς να περιγραφεί, για παράδειγμα, η κατάσταση του να ακολουθείς μανιωδώς έναν πρώην, ώστε να ξέρεις πού θα κινηθεί και έτσι να τον αποφύγεις;
Παράλληλες ψηφιακές ζωές
Το μεγαλύτερο πρόβλημα με αυτή την άβολη ψηφιακή συνύπαρξη είναι ότι δυσκολευόμαστε να βάλουμε έναν επίλογο στις πάσης φύσεως συναισθηματικές ιστορίες και να προχωρήσουμε. Η ζωή μας κυλάει online δίπλα δίπλα με τη ζωή του άλλου - κι εμείς χαζεύουμε προς αυτή τη γνώριμη, παράλληλη τροχιά, αντί να μαζέψουμε τα μπογαλάκια μας και να πάμε παρακάτω. Είναι σαν να ρίχνουμε κλεφτές ματιές σε μια εκδοχή ζωής που απορρίψαμε. “Υπάρχει και το block, το unfriend, το unfollow” θα πεις. Πώς είναι στην πραγματική ζωή, που εξαφανιζόμαστε από το οπτικό του πεδίο; Που κόβουμε τη συνδρομή στο γυμναστήριο για να μην τον τρακάρουμε; Που δεν ξαναπατάμε στο αγαπημένο μας καφέ για να μη μας δει με το καινούργιο μας boyfriend; Κάπως έτσι. Κόψιμο δεσμών - όπως κάνουν οι άνθρωποι στον κόσμο της σάρκας και των οστών. Όχι όλοι οι άνθρωποι όμως: μόνο όσοι ζουν στη μεγάλη πόλη. Όσοι κινούνται μέσα στην αστική ανωνυμία που ευνοεί την αμοιβαία εξαφάνιση. Για μισό λεπτό όμως. Μπορείς να φέρεις τις συμπεριφορές της μεγαλούπολης σε ένα χωριό, έστω κι αν αυτό είναι ψηφιακό;
Σε ένα πραγματικό χωριό (ή μια μικρή πόλη της περιφέρειας), οι πρώην μας δεν χάνονται ποτέ από το οπτικό μας πεδίο. Είναι πελάτες στο μαγαζί μας, είναι συνέταιροι του κολλητού μας, είναι υπάλληλοι στην τράπεζά μας, είναι δάσκαλοι των παιδιών μας. Δεν μπορούμε να τους αποφύγουμε: οφείλουμε να δεχτούμε το γεγονός ότι μοιραζόμαστε το ίδιο περιβάλλον και είμαστε υποχρεωμένες να μάθουμε να συνυπάρχουμε με αυτούς, παύοντας να τους προσδιορίζουμε με βάση τη σχέση τους μαζί μας.
Σε μια μικρή κοινωνία, δεν έχουμε άλλη επιλογή παρά να βάλουμε στην άκρη την εγωκεντρικότητα, την κτητικότητα και τα νάζια και να ωριμάσουμε με συνοπτικές διαδικασίες. Τα social media πήραν τον άνθρωπο της πόλης και του έδωσαν, σου έδωσαν, μια μικρή κοινωνία για να κινείσαι - ξέχασαν όμως να σου πουν τι να κάνεις μπροστά στο awkwardness του να βλέπεις κάθε μέρα τον πρώην σου στην πλατεία του χωριού. Αυτό, αγαπημένη αναγνώστρια, είναι κάτι που θα πρέπει να μάθεις από μόνη σου. Κανείς άλλωστε δεν ενηλικιώθηκε με manual. 
Ξεκίνα κάνοντας block τους πρώην μέσα σου. Και την επόμενη φορά που θα βρεθείς αντιμέτωπη με τη νέα profile pic του πρώην σου και θα κάνεις κίνηση να τη γαρνίρεις με emoticon καρδούλα, σκέψου το καλύτερα.